Ayçiçeği küspesi, ayçiçeğinin tohumlarından yağın alınmasının ardından geriye kalan maddedir. Ayçiçeği tohumu küspesi, yem sanayinin önemli bir kısmını oluşturmaktadır. Ayçiçeği küspesinin besin değeri kabuklu veya kabuksuz oluşuna göre değişkenlik göstermektedir.
Ayçiçeği Küspesi Nedir?
Ayçiçeği küspesi (ATK), ayçiçeğin tohumlarından solvent ekstraksiyon yöntemiyle yağın alınmasının ardından geriye kalan ürünün öğütülmesiyle elde edilen madde olarak tanımlanır. Ayçiçek küspesi ülkemizde yaygın şekilde devamlı pres yöntemi ya da solvent ekstraksiyon yöntemiyle elde edilmektedir. Devamlı pres veya solvent ekstraksiyon yöntemiyle ayçiçeğinin tohumlarından yağ alındıktan sonra geriye kalan madde küspe olarak adlandırılır.
Ayçiçeği tohumu küspesi, soya fasulyesi küspesinin tamamlayıcısı olarak hayvancılıkta kullanılmaktadır. Süt inekleri, besi sığırlarında kullanılan ayçiçeği küspesi, yumurta tavuklarında da verim sağlamaktadır.
Ayçiçeği Küspesi Nerelerde Kullanılır?
Karma yem sanayinde yer alan hammaddeler içerisinde ön sırada yer alan ayçiçeği küspesi, yemi hem kalite hem de miktar yönünden zenginleştirir.
Ayçiçeği küspesi hayvan yemi ham maddesi olarak kullanılmaktadır. Geviş getiren hayvanlar ayçiçeği küspesinin tadını sevdikleri için hayvancılıkta yaygın olarak tercih edilir.
Ayçiçeği küspesi, yalnızca sığır besicilikte değil kanatlı besiciliğinde de kullanılmaktadır. Ayçiçeği küspesi tavuklarda yem olarak kullanılması halinde tavuklardan alınan yumurtaların veriminin yükseldiği gözlemlenmiştir.
Ayçiçeği Küspesi Protein Değeri
Piyasada iki tür ayçiçeği küspesi mevcuttur. Ayçiçeği küspesi besin değeri kabuklu ve kabuksuz oluşuna göre değişkenlik göstermektedir. Bunlardan ilki %2-3 yağ oranı içeren küspelerdir. Bu tip ayçiçeği küspeslerinin protein değeri düşüktür. Kabuk oranı fazladır. Bu sebeple ham selüloz içeriği yüksektir ve sindirimi daha zordur.
İkinci küspe türü ise kabuk oranı daha az olan küspelerdir. Bu küspenin yağ oranı ise % 1-1,5 civarındadır. Bu tür ayçiçeği Ayçiçeği küspesi protein oranı kabuklu küspeye göre daha fazladır. Daha verimlidir ve kolay sindirilebilir.
Ayçiçeği Küspesi Nasıl Yapılır?
Ayçiçeği tohumu küspesi yaygın biçimde devamlı pres yöntemi ve solvent ekstraksiyon yöntemiyle elde edilmektedir.
